Mat 13 | MEE | STEP | Ka kae laeala mana, nae Iesus ke lelemalaga lagapotu nga bale na ke tara nga me a sivoli kaona.

Matthew 13

Pangateningkala Ore Ta Agau E Taptapue Pailli Kanname

1 Ka kae laeala mana, nae Iesus ke lelemalaga lagapotu nga bale na ke tara nga me a sivoli kaona. 2 Ba ragau reke katukala te i ka ri papatu raumana. Minmina na i ke taepatae nga manang te na ke tara ngia, ba ragau karolu keke maisinsi nga me a sivoli kaona. 3 Na i ke role kerea ka oru papatu ka pangateningkalame roma: “Ka kae te na agau te ke loa ta tapunge pailli matana te kanname nga ura ae i. 4 Ba ka ine taptapu rea nga mogalo, na palu keke pupu nga pamau bavana. Na manume keke atu ba keke kani rea. 5 Ba pailli kanna palu muni keke pupu nga mogalo ina i a lollo, ba inaeala ka sana mogalo kia raumana. Na pailli kanna nginngina keke kalapa bolvole kurumea, mogalo ke sane lu lakallo raumana. 6 Ava ka ina kae loapatae, na i ke sina rea na keke mate kurumea, kulareame ke sane ke sigilu lakallo ta mogalo. 7 Ba pailli kanna palu muni keke pupu ngaliua nga oalo ra matarea. Na oalome ba paillime keke lele kinung, ava oalome keke kalipalipita ka pailli nginngina, na keke mate. 8 Ava pailli kanna palu keke pupai nga mogalo ine pe. Na keke lele bollau ba keke piau masi. Ba kenakena ka kanna papatu raumana. Palu ka kanrea ka ri giaukaina lima, ba palu ka kanrea ka ri giaukaina mologi, ba palu ka kanrea ka ri giaukaina ba tangulelu. 9 Ngaroma agau te nga omona ta longa, na i nge longe pangamologa laekia.”

10 Na barangalele rae Iesus kanna keke loa te i, na keke ballage roma, “Ke meimia na ko umma ta pangamologa ta ragau ka pangateningkalame?”

11 Na i ke ala rea roma, “Nutu ke tunge lomatana te miau ta baina nga lomiaumatana ka oru re ta kelangpatalingana nga tava onreke kolulu. Ava ke sane tunge lomatana laeala te ri. 12 Iau ka role minmina kurumea, Nutu ke la tungnge lomatana papatu muni ta agau a kana lomatana nga baina i nga kana lomatana papatu raumana. Ava nga agau a sana kana lomatana, Nutu ke la ravungpatali ka lomatana ae i e sina nga baina i sana nga kana lomatana bavakena. 13 Minmina na iau ka pamolloga ta ragau pattoto ka pangateningkalame kurumea:

“Ri keke kelkela, ava ke sane ke kelapatokona;
ba keke longlongo, ava ke sane ke longopatokona ba ka sana loreamatana.
14 Minmina na pangamologa a agau e toe Nutu kaona ae Aisaia rolea pala ke lele mannangana ine rolea Nutu pangamologangana te ri roma:

“‘Miau ngaka longlongo ta ngaka longlongo, ava sana la lomiaumatana;
ba ngaka kelkela ta ngaka kelkela, ava ka sana ka la kelangapatokona.
15 Ta ragau kokorong loreame keke rutukala;
ba keke ponrutukale longareame,
ba keke pulakale matarea kanname;
Ngaroma matarea kanname ngeke kelkela,
ba ngeke longlongo ka longareame,
ba loreame nga loreamatana,
na ri ngeke kampiliugaliu,
na iau ae Nutu nga pape rea.’
16 Avae kavingtulu ke momo nga matamiau kanname kurumea, keke kele oru ra iau kumkuma ki. Ba kavingtulu ke momo nga longamiaume kurumea, keke longe oru ra iau palomatantane ragau ki. 17 Ta iau ka la roleng kamiau ka kaomannmannangana roma, pala na ragau papatu reke toe Nutu kaona ba ragau papatu reke tupu keke bai ta ri kelange oru nga miau ka kelkela rea, ava ke sane ke kela rea. Ba ri keke bai ta longnge oru nga miau ka longlongo rea, ava ke sane ke longo rea.”

18 Nae Iesus ke role kerea roma, “Ngaka longo nasai na ngaka rave lomatana ta pangateningkala laeala ore ta agau e taptapue pailli kanname minakai roma: 19 Ka ina agau te nge longe pangamologa e ta Nutu kelangpatalingana ava ka sana lonamatana kia, nae Satan nge atu na nge ravupatali ka pangamologa laeala a Nutu toa'e ngallo nga agau laeala lona. Agau laeala ka tongana kena ma mogalo inaeala nga pamau bavana ora ura tamana tapue pailli kanname ngia. 20 Ba mogalo inaeala i a lollo ora pailli kanname ke pupai ngia ka i a pangateningkala e ta agau e longe pangamologa ae Nutu kanna ba ka lonangatakale bolvole ka lonaserengngana. 21 Ava i ke kamopite ka panna inte mana kurumea, i ka tongana kena ma pailli ra kulareame ke sane ke sigilu lakallo ta mogalo. Ba ka ina maenangme ke lele o ka ina ragau ke pamiralalia kurumea lonapatokonangana ta pangamologa ae Nutu kanna, na i ke ka'e lopatokona ae i bolvole mana. 22 Ba mogalo inaeala a pailli kanname ke pupu ngaliua nga oalo ra matarea ngia ka i a pangateningkala e ta agau e longe pangamologa ae Nutu kanna, ava i ka lonavavai raumana ta oru re nga mogalo laekia e ngape. Ba i ke matea ta ravunge lollokanna raumana, na lollokanna laeala ke goga'e. I ke umma minmina na oru nginngina keke kalipite ma oalo ra matarea, na pangamologa laeala a Nutu toa'e ngallo nga lona ke sane piau. 23 Ba mogalo inaeala a pailli kanname ke pupai nga mogalo e pe kia ka i a pangateningkala e ta agau e longe pangamologa ae Nutu kanna ba ka lonamatana kia. Minmina na i ka tongana kena ma bega reke piaue kanrea papatu raumana muni. Palu keke piaue kanreame ka ri base ma giaukaina lima, ba palu keke piaue kanreame ka ri giaukaina mologi, ba palu muni keke piaue kanreame ka ri giaukaina ba tangulelu.”

Pangateningkala E Ta Pailli Onreke Sosoali

24 Nae Iesus ke rolea pangateningkala te muni te ri roma, “Iau nga toe Nutu kelangpatalingana nga tava ka agau e toa'e pailli kanna onreke pepe nga ura ae i. 25 Ava ka ina ragau kinung ke kenrarau, na agau a bainga'iukana ka ura tamana ke loa, na ke toa'e pailli kanna onreke sosoali ra sinrea ma uit ngaliua nga pailli ra uit, na ke lao. 26 Ngarume, ka ina pailli ra uit ke lele ba kunreame keke umma ta leleng bollau, na pailli onreke sosoali keke paturu ta ri leleng bole.

27 “Na ra kumangngatulu ra ura tamana kanna keke loa te i, na keke role kia roma, ‘Avolau, one ko toa'e pailli kanna onreke pepe nga ura ae one, ava ke meimia na ne ngeke sosoali keke umma ta leleng kala nga ne ngeke pepe?’

28 “Na ura tamana laeala ke role kerea roma, ‘Agau a bainga'iukana kau ke kuma ka kumangng laeala!’ Na ra kumangngatulu ra kanna keke role kia roma, ‘Ko bai ta mangng loanga ta lagangapa rea, o ke sa?’

29 “Na i ke ala rea roma, ‘Ke sa. Ta ka ina miau ngaka lagapapa'e pailli reke sosoali, na kaka la lagangapa'e ne ngeke pepe bole. 30 Ngeke momo minmina mana, na ri lua ngeke lele kinung ta nge lele nga kae e nga lalang. Na nga kae laeala iau ka la roleng ka ra lalangkana roma, “Ngaka pulikinunge pailli onreke sosoali pala. Na ngaka ligovuta ki ta raunga rea. Ava ngaka ravukinunge pailli ra uit, na ngaka pullu rea lakallo ta bale ae iau nga pulingkinung oru ngia.” ’”

Pangateningkala Ore Ta Bega Kanna E Sina Raumana

31 Na i ke rolea pangateningkala te muni te ri roma, “Nutu kelangpatalingana nga tava ka tongana kena ma bega kanna e sina raumana ora agau rave, na ke toa'e nga ura ae i. 32 Ba bega kanna laeala ke sina raumana nga bega kanname kinung. Ava nga ine nge lele bollau tapu, na ke la bolinglaunga raumana nga bega onreke tota rea nga ura. Ba ke la leleng i a bega nga baina manu reke lolo nga tava ngeke loa, na ngeke kumapai ka ginureame nga kamaname.”

Pangateningkala Ore Ta Isi

33 Na i ke rolea pangateningkala muni te ri roma, “Nutu kelangpatalingana nga tava ka tongana kena ma isi isunte ora avale te rave, na ke kampiliue kala nga plaua ine bollau ta ke lele ina isi isu laeala paluvapa'e beret karolu.”

34 Iesus ke rolea oru nginngina kinung ta maluame ka pangateningkalame mana. Ba ke sane rolea pangamologa te a sana i a pangateningkala. 35 I ke kuma minmina ta baina pangamologa a agau e toe Nutu kaona rolea pala nge lele mannangana ine role roma,

“Iau ka la pangamologa ka pangateningkalame.
Ka la rolenge oru reke ko nganige ta ke lele ikia sonrau.”

Pangateningkala Mirana Ore Ta Pailli Onreke Sosoali

36 Nae Iesus ke ka'e maluame, na ke lu lakallo ta bale te. Na barangalele ra kanna keke loa te i, ba keke role kia roma, “Pangateningkala laeala e ta pailli onreke sosoali ra agau toa rea nga ura ka mirana mina laetai? Onto panane te mangng.” 37 Nae Iesus ke ala rea roma, “Agau laeala e toa'e pailli kanna reke pepe ka i a pangateningkala e te Agau Tuna, 38 ba ura ka i a ragau re nga mogalo laekia e ngape. Pailli kanna reke pepe ka i a pangateningkala e ta ragau re nga Nutu kelangpatalingana. Ba pailli kanna reke sosoali ra sinrea ma uit ka ri ra ragau rae Satan kanna. 39 Ba agau a bainga'iukana ka ura tamana ore toa'e pailli kanna reke sosoali nga ura ka i a Satan. Kae e nga lalang ka i a pangateningkala e ta kae a ronga, ba ra lalangkana ka ri ra anggelome.

40 “Minmina na kumangng laeala ineke ravukinunge pailli onreke sosoali ba ke rau rea nga sia ka la tongana kena ma oru e la leleng ka kae a ronga. 41 Nga kae laeala nae Agau Tuna ke la bange anggelo rae i, na ri keke la ravungmalagapatali ka ragau reke sosoali nga Agau Tuna kelangpatalingana. Keke la ravungmalagapatali ka ragau reke bavaia ragau ta ri kumangng ka bainga reke sosoali nge Nutu raguna, ba keke la ravungmalagange ragau reke longosasa te Nutu. 42 Na keke la tamaling kerea lakallo ta sia e sane la ronga, nga malle laeala a ragau ke la taning ba ke la tanaginge ngingireame ngia. 43 Na ragau ra baingareame ke tupu ka la lamarea ma kae nga Tamarea kelangpatalingana. Ngaroma agau te nga omona ta longa, na i nge longe pangamologa laekia.

Pangateningkala Ore Ta Oru E Pe Raumana

44 “Nutu kelangpatalingana nga tava ka tongana kena ma oru e pe raumana a agau te pakoea nga mogalo pala. Ngarume na agau tetoto ke kalipa kia, ba i ka lonasereng raumana. Minmina na i ke talue nga mogalo muni, na ke loa ba ke ba ka oru rae i kinung, na ke kolia mogalo inaeala.

Pangateningkala Ore Ta Lollo A Kunna Bollau Raumana

45 “Ba muni, Nutu kelangpatalingana nga tava ka tongana kena ma agau e tange lollo ra kunreame ke bollau. 46 Ba ka ine kalipa ka lollo te ora kunna bollau raumana, na i ke loa ba ke ba ka oru rae i kinung, na ke kolia lollo laeala.

Pangateningkala Ore Ta Po

47 “Ba muni, Nutu kelangpatalingana nga tava ka tongana kena ma po a ragau ke toatape lakallo ta pelau lona ta launge lea matantana kia. 48 Ba ka ina leame ke ponu nga po laeala tapu, na keke utulelea lagape ta pelau kaona. Na keke tara ba keke kintatape lea reke pepe nga po, na keke ulo rea nga toangalaume. Ava keke sau ka lea onreke sosoali. 49 Ba ollaeala ka la tongana kena ma oru e la leleng ka kae a ronga. Nga kae laeala na anggelome keke la lelengmalaga, na keke la ravungmalagapatali ka ragau ra baingareame ke sosoali reke momo ngaliua nga ragau ra baingareame ke tupu. 50 Na keke la tamaling kerea lakallo ta sia e sane la ronga, nga malle laeala a ragau ke la taning ba ke la tanaginge ngingireame ngia.”

51 Nae Iesus ke ballage barangalele ra kanna roma, “Miau ka lomiaumatana ka oru kokorai ra iau role kamiau ki, o ke sa?”

Na ri keke ale roma, “Iii, mangng ka lomangngmatana ki.”

52 Na i ke role kerea roma, “Ngaroma minmina, na miau ka la lomiaumatana ina iau la roleng kamiau roma, agau alomatanakana ka bangapagame ore lele i a barangalele e nga Nutu kelangpatalingana ka tongana kena ma bale tamana ore rave onra pau ba onra kasana kinung nga sasaipuna ae i.”

Ragau Re Ngae Nasaret Keke Tangulelea Iesus

53 Ka inae Iesus rongo ta roleng kerea ka pangateningkala nginngina tapu, na i ke ka'e inaeala. 54 Ba ka ine lele nga magapuna ae i, na i ke lu lakallo ta sinagog ae ri, ba ke paturu ta pangalomatanange ragau. Ba ka ineke longe pangamologangana, na ri keke magio raumana, ba keke palirorole kerea roma, “Agau laekia ke rave lomatana laekia e pe ngae tai? Ba tai ke tunge gingginga laekia te i ta i kumangng ka killa kakong reke bollalau? 55 Ka i a popongpita laeala tuna mana. Ba naname ka i a avale laeala eke patoe kae Maria, ba ka teiteikia memena nge Iems, bae Iosep, bae Saimon, bae Iuras. 56 Ba liuna piau memena kinung keke momo ikia nga maga kunna ae ita. Ava i ke rave lomatana laekia ngae tai? Ba tai ke tunge gingginga laekia te i ta i kumangng ka killa kakong reke bollalau?” 57 Minmina na ri ka sana loreapatokona te i.

Avae Iesus ke role kerea roma, “Ragau re nga magame kinung keke la tungnge alangpaga ta agau e toe Nutu kaona, ava ragau re nga magapuna ae i ba ragau re nga balekaina ae i muni, ke sa.”

58 Minmina nae Iesus ke sane kuma ka killa papatu reke bollalau nga inaeala ta ri ka sana loreapatokona te i.